Factsheet Wijkverpleging

Deel dit bericht via

Soms heb je tijdelijk of voor een lange periode wijkverpleging nodig. Denk bijvoorbeeld aan hulp bij het verzorgen van een wond na een operatie, hulp bij het aan- en uitkleden, huidverzorging en stomazorg. Niet alleen ouderen maken gebruik van wijkverpleging. Ook mensen van middelbare leeftijd en kinderen kunnen wijkverpleging nodig hebben.

Deze factsheet geeft inzicht in de wijkverpleegkundige zorg over de periode 2020 tot en met 2024*. In de grafieken met gegevens over één jaar gaat het over het jaar 2024. De download biedt cijfers over de hele periode. De inzichten zijn gebaseerd op door zorgverzekeraars uitbetaalde declaraties wijkverpleging. Deze cijfers brengen dus niet de behoefte aan wijkverpleging in beeld.

*De jaren 2020 en 2021 zijn bijzondere jaren vanwege de COVID-19-pandemie. De effecten van de COVID-19 pandemie tussen de jaren 2020 en 2021 verschillen daarbij vermoedelijk van elkaar, omdat bijvoorbeeld de maatregelen met effect op de zorgvraag of het zorgaanbod die werden genomen vanwege de pandemie niet steeds hetzelfde waren in beide jaren. Ook het gedrag van mensen (zoals zorg mijden) was in die twee jaren niet noodzakelijk gelijk. Dit geldt ook voor het sterftecijfer onder de wijkverplegingspopulatie, de vaccinatiegraad en de behandeling en zorg voor COVID-patiënten tijdens en na een besmetting met COVID-19.

Aantal cliënten met wijkverpleging gestegen naar 593 duizend

Het aantal cliënten met wijkverpleging is gestegen over de jaren: van 576 duizend in 2020, naar 593 duizend in 2024. Het aantal cliënten varieert per maand. Gemiddeld zijn er in 2024 283 duizend cliënten per maand. Het verschil tussen de jaar- en de maandcijfers duidt op veel dynamiek: er stromen veel mensen in en uit de wijkverpleging.

Als je wijkverpleging nodig hebt, dan kun je een zorgaanbieder vragen om de zorg voor jou te regelen (zorg in natura). Je kan ook zelf iemand inschakelen en betalen via een persoonsgebonden budget (pgb). De meeste cliënten ontvangen wijkverpleging via zorg in natura, dus rechtstreeks via een aanbieder. In 2024 hebben 15.000 cliënten zelf de wijkverpleging ingekocht met een pgb.

80% van de cliënten is ouder dan 66 jaar

Vooral ouderen maken gebruiken van wijkverpleging. In 2024 is 80% ouder dan 66 jaar en de gemiddelde leeftijd van alle cliënten is 75 jaar. De piek ligt met ruim 23 duizend bij de cliënten van 77 jaar (bij mannen bij 77 jaar, en bij vrouwen bij 84 jaar). De meeste cliënten zijn vrouw: 58%. Dat heeft te maken met het gegeven dat vrouwen ouder worden dan mannen.

Ondanks dat het de grootste groep is, maken niet alleen ouderen gebruik van wijkverpleging. Ook onder de 66 jaar zijn er mensen die wijkverpleging ontvangen, zoals mensen van middelbare leeftijd en kinderen. Dit zie je terug in de figuur hiernaast.

Grote regionale verschillen in het aandeel cliënten met wijkverpleging

Gemiddeld maakt in 2024 3,3% van de Nederlandse bevolking gebruik van wijkverpleging. Het percentage ontvangers verschilt per gemeente. In de gemeente Westerwolde (in Groningen) is het percentage met wijkverpleging het hoogst met 6,4%. In de gemeenten Amsterdam en Utrecht is dit aandeel het laagst met 1,8%. De leeftijdsopbouw van de bevolking in een gemeente is één van de belangrijkste factoren hierin. In Westerwolde wonen relatief veel ouderen: 32% van de inwoners is ouder dan 65 jaar. In Amsterdam ligt dit percentage op 16% en in Utrecht op 14%. In Westerwolde maken daarom meer cliënten gebruik van wijkverpleging dan in Lansingerland.

Wil je weten hoeveel mensen er in jouw gemeente wijkverpleging krijgen? Navigeer met je muis over de kaart en bekijk het aandeel cliënten met wijkverpleging per gemeente.

Deze landkaart is opgesteld op basis van landkaarten vanuit het CBS. Het CBS heeft in Noord-Holland een "schaduwgemeente" opgesteld voor Nederlanders die wonen in het buitenland. Doordat deze schaduwgemeente niet is gevuld, is deze grijs en moet buiten beschouwing worden gelaten. 

Gemiddeld 4 uur wijkverpleging per week

In 2024 ontvangen cliënten gemiddeld 4 uur wijkverpleging per week. De variatie in uren is groot. Zo ontvangen terminale cliënten 24 uur zorg per week, terwijl de preventieve zorg die geleverd wordt aan kwetsbare ouderen die nog geen zorgvraag hebben 1 uur per week is. Preventieve wijkverpleging is belangrijk, omdat het helpt om gezondheidsproblemen te voorkomen of vroegtijdig op te sporen. Hierdoor kunnen mensen langer zelfredzaam blijven en in hun vertrouwde omgeving blijven wonen.

De grootste groep cliënten die wijkverpleging ontvangt is de groep kwetsbare ouderen en chronisch zieken met een psychogeriatrische/psychiatrische aandoening die langer dan 3 maanden zorg nodig hebben. We kunnen niet zien of het om verpleging of verzorging gaat.

Gemiddeld 6 maanden wijkverpleging

In 2024 krijgen cliënten gemiddeld 6 maanden wijkverpleging. De periode verschilt van cliënt tot cliënt. Zo zijn er cliënten die tijdelijk, ongeveer 2 maanden, wondverzorging nodig hebben na een operatie en cliënten die structureel aangewezen zijn op wijkverpleging.

Gemiddelde uitgaven wijkverpleging 5.500 euro per cliënt

De uitgaven aan wijkverpleging bedragen in 2024 gemiddeld 5.500 euro per cliënt. Het gemiddelde bedrag varieert over de jaren en per leeftijdsklasse. De uitgaven per cliënt voor kinderen en jongeren en voor de ouderen zijn het hoogste. Voor vrouwen bedragen de gemiddelde kosten 5.800 euro en voor mannen 5.000 euro.

100 miljoen euro minder uitgegeven aan wijkverpleging in 2024 ten opzichte van 2020

In 2024 is 3,2 miljard euro aan wijkverpleging uitgegeven. Dit was nog 3,3 miljard in 2020. De uitgaven in 2024 zijn dus 100 miljoen minder dan in 2020. Na een dal in 2022 zijn de uitgaven weer gaan stijgen.

 

 

Meer lezen?

In de afgelopen periode heeft Vektis verschillende inzichten gepubliceerd over onder andere de ouderenzorg. Bekijk ze via de linkjes hieronder:

Of ga naar alle feiten & cijfers over ouderenzorg.

Meer lezen?

Altijd op de hoogte blijven van al onze nieuwtjes? Meld je dan nu aan voor onze nieuwsbrief.