Factsheet Ambulantisering in de ggz

1,1 miljoen volwassenen behandeld in de ggz

In 2017 hebben 1,1 miljoen (8,1%) Nederlanders van 18 jaar en ouder gebruik gemaakt van een behandeling in de ggz. Dat is iets meer dan in 2016 (1 miljoen). Het overgrote deel krijgt ambulante zorg bij de praktijkondersteuner huisarts (POH-GGZ), via de generalistische basis ggz (GB-GGZ) of de gespecialiseerde ggz (S-GGZ zonder verblijf).

52 duizend personen hebben in 2017 een behandeling gehad met 1 of meer verblijfsdagen in een ggz-instelling. Dit betreft een verblijf in de gespecialiseerde ggz (S-GGZ met verblijf),  de langdurige ggz (L-GGZ)* of in een instelling via de Wet langdurige zorg (Wlz) met zorgvraagzwaartepakket ZZP-B.

* L-GGZ wordt gefinancierd via de Zorgverzekeringswet via een zorgzwaartepakket (ZZP-B). Bij opname wordt het 1e jaar gefinancierd vanuit de S-GGZ, het 2e en 3e jaar via de L-GGZ en vanaf het 4e jaar verblijf stromen mensen door naar de Wlz.

Meer mensen naar de POH-GGZ

Door beleidswijzigingen in de ggz zien we een aantal verschuivingen in het gebruik van zorg. De eerstelijns psychologie is per 2013 afgeschaft en de generalistische basis ggz (GB-GGZ) ingevoerd. Mede daardoor zien we een daling in het aantal personen behandeld in de gespecialiseerde ggz zonder verblijf van 632 duizend in 2013 naar 502 duizend in 2017.

Ook in het aantal behandelingen met verblijf is een afname te zien, van 52 duizend naar 44 duizend. Het aantal personen dat zorg kreeg via een zorgzwaartepakket ZZP-B (L-GGZ en Wlz) is eveneens gedaald (van 9 duizend naar 8 duizend personen).

Daar tegenover staat dat steeds meer mensen aankloppen bij de POH-GGZ voor hulp: van 175 duizend in 2013 naar 535 duizend in 2017.

De figuur hiernaast toont het aantal 18-plussers dat gebruik maakt van de ggz, per echelon, sinds 2013.

Ook gemiddeld aantal verblijfsdagen per patiënt blijft dalen

We zien dus dat het opnamepercentage daalt. Beïnvloedt dit ook de gemiddelde opnameduur van patiënten met verblijf? Het antwoord op die vraag is: ja. Het gemiddeld aantal verblijfsdagen per patiënt neemt af van 66 in 2013 naar 59 in 2017. Het totaal aantal verblijfsdagen neemt in dezelfde periode af van 3,4 miljoen naar 2,6 miljoen. Dat betekent dat er dus minder bedden nodig zijn.

Geen verschuivingen in de verdelingen tussen diagnoses

Over het geheel maken minder mensen gebruik van zorg in de gespecialiseerde ggz. In deze figuur laten we de verhouding zien tussen de verschillende diagnoses binnen dit echelon. De verdeling blijkt weinig veranderd.

In de periode 2013 t/m 2017 zien we bij alle diagnoses in de gespecialiseerde ggz een daling in het aantal patiënten, vooral door de invoering van de basis ggz in 2014. Procentueel is de afname in het aantal patiënten het grootst bij eetstoornis (-22,2%) en somatoforme stoornissen (-21,4%). De afname is het kleinst bij angst (-7,2%).