Waarom Spiegelinformatie?
Het doel van spiegelinformatie is het verbeteren van de kwaliteit en doelmatigheid van de zorg. De behandelindex toont hoe het zorggebruik van jouw cliënten zich verhoudt tot het landelijk niveau. Daarmee krijg je inzicht tot verbeterpunten en kun je (samen met collega's) verbeterslagen maken.
De spiegelinformatie biedt ondersteuning bij contractonderhandelingen met zorgverzekeraars. Zij gebruiken spiegelinformatie om doelmatige zorg voor hun verzekerden in te kopen.
Waar vind ik mijn spiegelinformatie?
Jouw spiegelinformatie vind je in Mijn Vektis. Hiervoor heb je wel eerst een account nodig (en toestemming van de autorisatiebeheerder van jouw praktijk). Klik hier om eenmalig deze stappen te doorlopen, indien je nog geen toegang hebt tot jouw Spiegelinformatie.
In uitzonderingsgevallen is er geen spiegelinformatie beschikbaar, bijvoorbeeld omdat je minder dan 30 cliënten hebt behandeld in de rapportageperiode. Kijk in de veelgestelde vragen waarom er voor jouw praktijk mogelijk geen spiegelinformatie beschikbaar is.
De berekening van de behandelindex
De landelijke behandelindex* is onderdeel van spiegelinformatie. De behandelindex laat de verhouding zien tussen het gemiddeld aantal behandelingen per cliënt van jouw praktijk t.o.v. dat van andere praktijken in Nederland.
In dit filmpje leggen we je uit hoe de behandelindex tot stand komt:
Wil je nog meer informatie? Lees hieronder dan over het proces en de methodiek van de behandelindex:
Webinar spiegelinformatie logopedie (mei 2025)
Op 19 mei 2025 heeft Vektis samen met beroepsvereniging NVLF en zorgverzekeraar CZ een webinar georganiseerd voor logopedisten om meer uitleg te geven over de totstandkoming van de behandelindex logopedie. Hieronder is de presentatie van Vektis terug te kijken. Tijdens het webinar konden de logopedisten ook vragen stellen in de chat. De vragen gericht aan Vektis staan hieronder beantwoord.
Wordt de berekening van de behandelindex ieder jaar aangepast? Dus is de rekenfactor ieder jaar hetzelfde of niet en waar is dit van afhankelijk?
De methodiek waarmee de behandelindex wordt berekend is ieder jaar hetzelfde. Deze methodiek is terug te vinden op deze pagina van de website van Vektis.
Welke prestatiecodes worden wel/niet meegenomen?
In de Technische toelichting rekenmethodiek behandelindex logopedie op deze pagina is terug te vinden welke prestatiecodes er worden meegenomen in de berekening van de behandelindex.
Worden de declaratiecodes voor de Hanen-ouderprogramma PDMT en MDW meegenomen in de index?
Deze prestatiecode (4307 en 4318) worden niet meegenomen in de analyse voor de behandelindex. De prestatiecodes die worden geïncludeerd in de analyses voor de berekening van de behandelindex zijn terug te vinden in de Technische toelichting rekenmethodiek behandelindex logopedie op deze pagina.
Hoe houd je rekening in de behandelindex bij een eenmanspraktijk? Het lijkt me dat het betrouwbaarheidsinterval dan wat groter wordt gezien je alleen in de praktijk bent?
Het betrouwbaarheidsinterval wordt vastgesteld op basis van de behandelindex van de praktijk minus de correctiefactor en de behandelindex van de praktijk plus de correctiefactor. De correctiefactor wordt bepaald door het aantal cliënten binnen een praktijk en de standaarddeviatie van de landelijke behandelindex. Het gaat er dus niet om of er één of meerdere zorgverleners voor een praktijk werken, maar het gaat erom hoeveel cliënten binnen één praktijk worden behandeld. Hierbij geldt: hoe groter het aantal cliënten dat wordt behandeld, hoe kleiner het betrouwbaarheidsinterval is.
Wie bepaalt het betrouwbaarheidsinterval?
Vektis bepaalt het betrouwbaarheidsinterval door een statistische methode toe te passen op de door zorgverzekeraars goedgekeurde en uitbetaalde declaratiegegevens. Met deze methode wordt het betrouwbaarheidsinterval bepaald door de behandelindex te verminderen en te verhogen met de correctiefactor. De correctiefactor komt tot stand door het gebruik van eenzijdige 95% betrouwbaarheidsintervallen door een T-verdeling met het aantal patiënten minus 1 als vrijheidsgraden. Meer informatie hierover is te vinden in de Technische toelichting rekenmethodiek behandelindex logopedie, te vinden op deze pagina van de website van Vektis.
Wie controleert jullie (Vektis)? Of het wel klopt?
Het proces wordt gecontroleerd en gevalideerd door adviesbureau Equalis.
Hoe betrouwbaar is de behandelindex als de mandjes te klein worden als je rekening houdt met de zorgzwaarte (meerdere diagnosecodes)? Welk effect heeft het op de behandelindex als je de diagnosecodes zou splitsen? En kan dat uit de data gehaald worden? Of wel: 1 patiënt: slikstoornis, afasie, cognitieve beperking? 3 codes ten opzichte van alleen de hoofddiagnose code.
Daar is nu geen antwoord op te geven, hiervoor zou eerst een onderzoek/analyse uitgevoerd moeten worden om hier uitspraken over te doen. Het ligt er ook aan hoe de “mandjes vastgesteld worden en hoe groot de mandjes dan zijn”.
Worden alle declaraties meegenomen? Die rechtstreeks worden ingediend bij een contract en die door de patiënt worden ingediend i.v.m. geen contract.
Alle behandelingen met een goedgekeurde en uitbetaalde declaratie worden meegenomen in de berekening. Dit zijn alle declaraties die via VECOZO zijn verwerkt en uitbetaald zijn door de zorgverzekeraar. Alle declaraties waarvoor geen vergoeding heeft plaatsgevonden (vergoeding = € 0,-) worden niet meegenomen in de berekening voor de behandelindex.
Wordt er rekening gehouden met gespecialiseerde praktijken? Hoe wordt er rekening gehouden met specifieke kenmerken, bijvoorbeeld ontwikkelingsachterstand, beperking etc.? En hoe wordt de invloed van hoogfrequente behandelingen bij Parkinson meegenomen in de behandelindex?
De patiëntenpopulatie van een praktijk wordt vergeleken met een vergelijkbare patiëntenpopulatie bij alle andere praktijken logopedie. Hierbij wordt de “mandjesmethodiek” toegepast, waarbij wordt gecorrigeerd voor vier cliëntkenmerken: leeftijd (o.b.v. leeftijdsklassen), geslacht, hoofddiagnosegroep en sociaaleconomische status (o.b.v. het huisadres van de verzekerde). Er wordt geen extra rekening gehouden met een specialisme van een praktijk.
Als er binnen een praktijk normaal ontwikkelde cliënten en cliënten met een algehele ontwikkelingsachterstand behandeld worden, trekt de tweede doelgroep de behandelindex van deze behandelindex naar boven (lager behandeltraject door complexere casussen). Klopt dat? En wordt hier rekening mee gehouden?
Er wordt bij de berekening van de behandelindex niet gecorrigeerd voor ontwikkelachterstand. Wel voor de vier cliëntkenmerken leeftijd (o.b.v. leeftijdsklassen), geslacht, hoofddiagnosegroep en sociaaleconomische status (o.b.v. het huisadres van de verzekerde). Wanneer de groep cliënten met een ontwikkelachterstand meer behandelingen krijgt, dan een groep zonder ontwikkelachterstand (die valt in een zelfde “mandje” o.b.v. de vier cliëntkenmerken), dan trekt deze groep de behandelindex inderdaad omhoog. Echter, deze patiëntengroep kan in elke praktijk voorkomen en wordt daarom ook meegenomen in het gemiddelde van een “mandje”.
Als wij ons specialiseren op een bijzondere doelgroep mis je altijd de weging van deze specifieke groep omdat landelijk op het gemiddelde gewogen wordt. Pakt dit dan altijd onvoordelig uit? Worden cliëntdoelgroepen zoals ontwikkelachterstand/ VG niet meegenomen in de weging?
Er wordt bij de berekening van de behandelindex niet gecorrigeerd voor ontwikkelachterstand/VG. Wel voor de vier cliëntkenmerken leeftijd (o.b.v. leeftijdsklassen), geslacht, hoofddiagnosegroep en sociaaleconomische status (o.b.v. het huisadres van de verzekerde). Wanneer je je als praktijk specialiseert op een bijzondere doelgroep, dan hoeft dit niet per definitie ervoor te zorgen dat de praktijk een hoge behandelindex heeft. Het kan ook zijn, juist doordat een praktijk gespecialiseerd is, dat zij veel doelmatiger een patiënt kunnen helpen dan een andere praktijk, wat juist zorgt voor een lagere behandelindex.
Hoe wordt omgegaan met de behandelindex bij chronische stoornissen (bijvoorbeeld Parkinson, afasie, dysarthrie, stotteren)?
De patiëntenpopulatie van een praktijk wordt vergeleken met een vergelijkbare patiëntenpopulatie bij alle andere logopediepraktijken. Hierbij wordt de “mandjesmethodiek” toegepast, waarbij wordt gecorrigeerd voor vier cliëntkenmerken: leeftijd (o.b.v. leeftijdsklassen), geslacht, hoofddiagnosegroep en sociaaleconomische status (o.b.v. het huisadres van de verzekerde). Er wordt geen extra rekening gehouden met een specialisme van een praktijk.
Gaat er in de toekomst onderscheid gemaakt worden in het behandelen van patiënten met een (meervoudige) beperking? Deze patiënten worden nu onder code 3000 (taalproblemen) of 5000 (articulatieproblemen) gedeclareerd, maar deze patiënten hebben vaak intensievere en langdurige zorg nodig, waardoor de behandelindex veel hoger wordt wanneer dit als logopedist je specialisatie is.
We staan altijd open voor verbetering van de behandelindex, mits er een gezamenlijk en goed onderzoek aan vooraf gaat. Wensen tot verbetering kunnen gemeld worden bij de NVLF. Het is wel goed om je hierbij te realiseren dat een item meetbaar moet zijn en dat de mandjes niet zodanig klein zijn dat de betrouwbaarheid van de behandelindex te laag wordt.
Wordt de behandelindex berekend per zorgtraject of per cliënt in totaal tot een dossier wordt gesloten? Bijvoorbeeld als een cliënt eerst op taalinhoud, maar later op taalvorm wordt behandeld, zit je nog in dezelfde hoofddiagnose 3xxx, maar het is zeker een andere behandeling.
Wanneer ik na langdurig behandelen een episode beëindig en deze cliënt na een half jaar wederom logopedie wilt starten (behandeling >150), tellen de behandelingen dan op bij die 150 of start ik voor die cliënt (met een nieuwe behandeldiagnose) op 0? Bijvoorbeeld eerst komt de cliënt voor taal en dan voor articulatie?
Alle behandelingen van een patiënt binnen één kalenderjaar voor hetzelfde “mandje” worden bij elkaar opgeteld. Ongeacht of er een pauze is geweest. Eén van de vier cliëntkenmerken op basis waarvan de “mandjes” worden samengesteld is diagnosegroep. Dus alleen als de behandelingen vallen binnen dezelfde diagnosegroep, dan tellen ze per cliënt per kalenderjaar bij elkaar op.
Reactie op bovenstaande vragen: Dat is vreemd, want sommige kinderen komen heel jong binnen en anderen op latere leeftijd. De behandelindex verschilt dan logischerwijs.
Eén van de vier cliëntkenmerken op basis waarvan de “mandjes” worden samengesteld is leeftijd. Er wordt in de berekening gecorrigeerd o.b.v. leeftijdsklassen. Deze situatie kan zich bij alle praktijken voordoen, waardoor dit zich “uitmiddelt”.
Het aantal behandelingen per jaar kan toch nooit uitgangspunt zijn. Als je dan veel nieuwe behandelingen in januari start, zou je tot een veel grotere behandelindex komen?
Als jij meer dan landelijk gemiddeld nieuwe trajecten start in januari, dan kan dat inderdaad invloed hebben op de behandelindex. Hierbij komt wederom het uitgangspunt dat hierbij ervan uit wordt gegaan dat dit landelijk gemiddeld voor alle praktijken ongeveer gelijk verloopt. Daarnaast zijn er ook behandeltrajecten die geen jaar duren, dus al eerder afgerond worden.
Maakt de tijdsduur van een behandeling nog uit voor de behandelindex?
Nee, tijdsduur is niet van invloed. Het gaat om het aantal behandelingen (frequentie) van een cliënt in een kalenderjaar.
Als je een wekelijkse frequentie hebt van behandelen kun je meer behandelingen per jaar doen dan als je een tweewekelijkse frequentie hebt. Dat is daarmee toch zeker wel van invloed op de behandelindex? De frequentie heeft toch wel invloed op de Behandelindex. Een lagere frequentie behandelingen zorgt toch ook voor minder behandelingen in één kalenderjaar?
Het gaat om het totaal aantal behandelingen van een cliënt in een kalenderjaar. Als je in een kalenderjaar 26 weken lang 2 keer in de week behandelt, dan is dat gelijk aan 52 weken lang 1 keer per week. Maar wanneer je 52 weken lang 2 keer in de week een cliënt behandelt, dan kom je op een hoger totaal aantal behandelingen in een kalenderjaar uit en heeft dat inderdaad invloed op de behandelindex. We gaan ervan uit dat de frequentie wordt afgestemd op de zorgvraag en daarmee de behoefte van de patiënt en voldoet aan de richtlijnen. Het ligt in de lijn der verwachting dat hier landelijk hetzelfde mee wordt omgegaan.
Een pauze is soms juist goed voor een kind. Soms moet je kijken of een kind op eigen kracht kwalitatief groeit. Dus als je dat nooit doet, ben je kwalitatief minder goed bezig.
Een pauze is niet van invloed op de behandelindex. Het gaat om het totaal aantal behandelingen van een cliënt in een bepaalde diagnosegroep voor één kalenderjaar.
Waarom wordt er in de behandelindex alleen rekening gehouden met de hoofddiagnosegroepen, terwijl er in de behandeling enorm veel onderscheid is in behandelduur, juist bij de meer specifieke diagnoses?
De definitieve indeling van de kenmerken in het model voor de berekening van de behandelindex is tot stand gekomen in samenwerking met de begeleidingscommissie, waaraan Equalis, de beroepsvereniging voor logopedie (NVLF), zorgverzekeraars en Vektis deelnamen. Doel is om afdoende te corrigeren voor verzekerdekenmerken, die resulteren in een hogere/lagere zorgzwaarte, terwijl betrouwbaarheid van de resultaten geborgd wordt door niet te veel kenmerken of uitsplitsingen toe te passen, waardoor de “mandjes” te klein worden en de betrouwbaarheid te laag. Hierdoor was het noodzakelijk om klassen binnen de kenmerken samen te voegen of excluderen. Dit is in goed onderling overleg gebeurd.
Wordt bij de berekening van de behandelindex ook rekening gehouden met of er wel of geen lange wachtlijst is bij een praktijk?
Nee, hier wordt geen rekening mee gehouden. Er is geen openbare bron met wachtlijstinformatie logopedie.
Je kunt de behandelindex dus niet zelf berekenen. Wij kunnen die van ons niet inzien, omdat de tegel op Vektis niet beschikbaar is. Vorig jaar werd aangegeven dat het om een bug ging. Maar het is vandaag nog altijd niet beschikbaar. Hoe lossen we dat op?
Neem hierover contact op met Vektis via onze support pagina.
*De landelijke behandelindex is tot stand gekomen conform de afspraken in het Hoofdlijnenakkoord Paramedische zorg 2017-2018 en de wensen van zowel zorgverzekeraars als logopedisten.
**Vektis heeft de informatie in deze Behandelindex Logopedie met de grootste zorg samengesteld. Ondanks deze zorg verstrekt Vektis geen garanties op de juistheid en volledigheid betreffende de inhoud van dit rapport. Aan de inhoud van deze Behandelindex Logopedie kunt u ook geen enkele rechten ontlenen. Het gebruik van de informatie in deze rapportage is voorbehouden aan de zorgaanbieder, die door Vektis is vermeld in de aanhef respectievelijk elders in dit rapport. Het gebruik van de informatie is geheel voor rekening en risico van de zorgaanbieder. Vektis is niet aansprakelijk voor enige schade die u, als zorgaanbieder, dan wel een derde, lijdt als gevolg van het (foutieve) gebruik van (de informatie uit) dit rapport. Het hierbij aan u verstrekte gebruiksrecht op deze Behandelindex Logopedie mag niet aan een derde worden overgedragen. Indien u (de) informatie uit deze Behandelindex Logopedie duidt of interpreteert richting derden, bent u verplicht daarbij te vermelden dat die duiding respectievelijk interpretatie niet afkomstig is van Vektis.